Kilimy

Nazwa "kilim" pochodzi od perskiego słowa „gelim”. W języku kurdyjskim zwie się je „berr”. Najbardziej znane perskie kilimy to: Sumak, Senneh, Fars oraz Kaszkaj. Niektóre z nazw afgańskich kilimów to: Golbarjasta, Maimane, Taimani, Maliki i inne. Wiele kilimów produkuje się również na granicy pomiędzy Persją a Afganistanem przez nomadów Beludż, które cechują charakterystyczne, ciemne, ziemiste kolory.

Kilim to dość specyficzny rodzaj orientalnego dywanu-wyrobu tkackiego bez włosia (który powstał wcześniej, przed wyprodukowaniem dywanów z włosiem) i wyrabiany jest głównie przez nomadów w Persji, Afganistanie, Turcji oraz różnych regionach Kaukazu. Są to wyroby tkackie niezbyt dużych wielkości, tkane w typowy sposób, bez włosia, których cechą charakterystyczną są geometryczne wzory oraz bogate kombinacje kolorystyczne. Do ich produkcji wykorzystuje się naturalne tworzywa, takie jak wełna lub rzadziej jedwab – do wyrobu lżejszych i cieńszych dywanów. Przędza barwiona jest naturalnymi barwnikami (roślinnymi i mineralnymi), dzięki czemu uzyskuje się naturalne, piękne odcienie.

Obszerna tradycja wyrobu kilimów sięga odległych wieków i zapoczątkowana została przez nomadów żyjących w Środkowej Azji. Początkowo kilimy były osobistymi wyrobami tkackimi spotykanymi w gospodarstwach domowych, dopiero później stały się one produktami dostępnymi na rynku podczas szczytowego rozwoju tkactwa dywanów orientalnych w XVI i XVII wieku. Podobnie jak wszystkie stare dywany orientalne, również autentyczne, stare kilimy przeznaczone są dla kolekcjonerów, natomiast ich ceny zależą jedynie od daty ich powstania oraz wielkości, ale również od rzadkich kompozycji kolorystycznych i wzorniczych, a także od miejsca ich pochodzenia. Obecnie istnieją też współczesne kilimy, ze wspaniałymi wzorami i kolorami, które po znacznie niższych cenach, mogą przyozdobić różne pomieszczenia, bez względu na to, jak bardzo są one nowoczesne. Mogą być one używane na kilka sposobów – do krycia podłóg, dekoracji ścian oraz jako narzuty.

Kilimy Perskie

Perskie kilimy, w zależności od splotu, ale też od miejsca produkcji, dzieli się na: Sumak, Senneh, Fars oraz Kaszkaj. Sumak tkane są w jodełkę. W Sumak oprócz wełnianych nici, używa się również jedwabnych, dlatego też można spotkać dywany Sumak wełniane, wełniano-jedwabne i jedwabne.

Kilimy Afgańskie

Najbardziej znane kilimy pochodzące z Afganistanu to: Galmuri, Maimane, Maliki oraz Golbarjasta, z których te ostatnie cechują imponujące, rzeźbione powierzchnie, powstałe dzięki szczegółom wykonanym specjalnymi węzłami.

Kilimy Dekoracyjne

Wykorzystując technikę wyrobu kilimów, ludy nomadzkie w Persji i Afganistanie nadal produkują torby, służące głównie do transportu soli, zasłony kryjące wejścia do namiotów, zasłony, poduszki i inne elementy dekoracyjne.